ŻYWNOŚĆ EKOLOGICZNA, ZDROWA ŻYWNOŚĆ - CO TO JEST?

Żywność ekologiczna to żywność wysokiej jakości uzyskiwana z produktów roślinnych lub zwierzęcych, które wytwarzane są w systemie gospodarstwa ekologicznego, tzn. takiego, w którym unika się stosowania chemicznych środków ochrony roślin, nawozów sztucznych, regulatorów wzrostu, dodatków do pasz. To produkty bezpieczne, bogate w substancje odżywcze, zawierające więcej witamin, minerałów i innych cennych składników, niż produkty otrzymane w konwencjonalny sposób. Nie dostarczają żadnych toksycznych substancji chemicznych i są gwarantem dobrego, naturalnego smaku, pozbawionego takich dodatków, jak np. wzmacniacze smaku.

Co warte podkreślenia, żywność ekologiczna jest produkowana bez użycia organizmów genetycznie zmodyfikowanych oraz nie jest poddawana promieniowaniu jonizującemu. To również produkty, których negatywne oddziaływanie na środowisko jest maksymalnie ograniczone lub całkowicie zlikwidowane.

JAKIE STANDARDY OBOWIĄZUJĄ GOSPODARSTWA EKOROLNICZE?

Produkcja ekologiczna to taki system zarządzania gospodarstwem, który łączy najkorzystniejsze dla środowiska praktyki, wysoki stopień różnorodności biologicznej, ochronę zasobów naturalnych, zapewnienie dobrostanu zwierząt i stosowanie naturalnych metod produkcji. W gospodarstwie ekologicznym prowadzona jest kontrola całego sposobu produkcji, a nie tylko produktu końcowego. Jakość produktów zależy zarówno od warunków środowiskowych, jak i od sposobu ich wytwarzania. W gospodarstwach takich, m.in:

nie stosuje się syntetycznych środków ochrony roślin (pestycydów, fungicydów, herbicydów itd.), w celu zwalczania chorób, szkodników i chwastów wykorzystuje się przede wszystkim prawidłowy płodozmian oraz metody biologiczne i agrotechniczne;

unika się wielohektarowych monokultur, za to prowadzi się uprawy na niewielkich polach, oddzielonych od siebie uprawami osłonowymi oraz barierami z drzew i krzewów;

w terenie uprawnym pozostawia się zbiorniki i cieki wodne, a nawet buduje nowe zamiast stosowanej dotychczas totalnej melioracji;

powszechnie stosuje się nawozy zielone, szczególnie z roślin motylkowych co w połączeniu z kompostem, obornikiem i przy udziale wapnowania pozwala utrzymać strukturę i żyzność gleby na prawidłowym poziomie;

przygotowuje się siano i kiszonki zgodnie z prawidłowościami biologicznymi;

w odżywianiu zwierząt hodowlanych nie stosuje się substancji czynnych takich jak antybiotyki, hormony a stosowana pasza pochodzi z własnego gospodarstwa (o znanych właściwościach);

zwierzęta hoduje się w tak zwanym systemie ściółkowym w efekcie powstaje obornik, a nie gnojowica.

JAK WYGLĄDA SYSTEM KONTROLI I CERTYFIKACJI W ROLNICTWIE EKOLOGICZNYM?

Przedsiębiorcy wytwarzający i wprowadzający do obrotu produkty ekologiczne podlegają obowiązkowej certyfikacji i systemowi kontroli produkcji. Certyfikat zgodności wydawany jest przez upoważnioną jednostkę na okres 12 miesięcy. Jednostka taka przeprowadza kontrole, wydaje i cofa certyfikaty zgodności. Każda jednostka posiada swój własny numer identyfikacyjny.
W Polsce organem upoważniającym jednostki certyfikujące do przeprowadzenia kontroli oraz wydawania certyfikatów zgodności w zakresie rolnictwa ekologicznego jest Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, natomiast nadzór nad upoważnionymi jednostkami certyfikującymi oraz nad produkcją ekologiczną prowadzi Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.

logo przykładowej jednostki certyfikującej

Funkcjonowanie systemu kontroli i certyfikacji w rolnictwie ekologicznym jest podstawowym gwarantem dla konsumenta, że środki spożywcze znajdujące się na rynku wyprodukowane zostały zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi rolnictwa ekologicznego i są wolne od zanieczyszczeń, takich jak: pozostałości środków ochrony roślin, hormony, a podczas ich produkcji nie stosowano nawozów sztucznych i organizmów zmodyfikowanych genetycznie.

KTÓRE PRZEPISY PRAWA MUSZĄ BYĆ SPEŁNIONE W PRODUKCJI ŻYWNOŚCI EKOLOGICZNEJ?

Aby producent rolny, przetwórca, dystrybutor czy importer mógł zgodnie z prawem posługiwać się określeniem „bio” czy „eko” w odniesieniu do produktów spożywczych, towary muszą spełniać wiele bardzo restrykcyjnych przepisów prawa. Zasady produkcji, przetwórstwa i oznakowania żywności ekologicznej reguluje ustawodawstwo unijne (rozporządzenia Rady i Komisji Unii Europejskiej z lat 2007-2008) oraz polska ustawa o rolnictwie ekologicznym z 2009 roku.

JAK ROZPOZNAĆ ŻYWNOŚĆ EKOLOGICZNĄ?

Na całym świecie rośnie popyt na żywność wysokiej jakości, wyprodukowaną pod ścisłą kontrolą jednostek certyfikujących, czyli na żywność ekologiczną. Dlatego bardzo ważne było stworzenie i ujednolicenie wytycznych dotyczących znakowania tych produktów, aby ułatwić konsumentom ich rozpoznawanie. Oprócz zastosowania w oznakowaniu żywności terminów „BIO” i „EKO”, obowiązkowym oznaczeniem wyrobów wyprodukowanych metodami rolnictwa ekologicznego jest wspólnotowe logo produkcji ekologicznej:

logo rolnictwa UE

W bezpośrednim sąsiedztwie logo powinien się znaleźć numer upoważnionej jednostki certyfikującej, której podlega dany producent (np. PL-EKO-07) oraz określenie rolnictwa (np. Rolnictwo UE). Wspólnotowe logo produkcji ekologicznej może być stosowane również w znakowaniu, prezentacji i reklamie produktów spożywczych.

Jeśli produkt posiada na etykiecie takie oznakowanie, oznacza to, że producent spełnia wymagania ustawy o rolnictwie ekologicznym i posiada certyfikat uprawnionej jednostki certyfikującej oraz, że przynajmniej 95% składników zostało wyprodukowane metodami ekologicznymi, a produkty były nadzorowane podczas procesu produkcji i przygotowania zgodnie z przyjętymi, obowiązującymi wytycznymi.

ILE KOSZTUJĄ PRODUKTY EKOLOGICZNE?

W krajach Unii Europejskiej gdzie rolnictwo ekologiczne rozwija się od wielu lat, produkty wytwarzane taką metodą są droższe średnio o 30-60% od produktów konwencjonalnych. W Polsce, gdzie rolnictwo ekologiczne jest w fazie początkowej, ta różnica jest jeszcze większa. Jednak wraz ze zwiększającym się popytem, rozwojem sieci dystrybucji, przyrostem producentów surowców, ceny te z pewnością będą spadać. Mimo tego będą jednak wyższe niż ceny żywności konwencjonalnej, choćby dlatego, że:

rośliny uprawiane metodami ekologicznymi dają o ok. 20% niższy plon,

produkcja żywności Bio generuje wyższe koszty związane z większymi nakładami pracy,

wydajność produkcji zwierzęcej, a w szczególności mleka i mięsa jest znacznie niższa,

uprawy ekologiczne wymagają więcej przestrzeni,

uprawy organiczne oraz hodowla zwierząt ekologicznych wymagają wielu kosztownych zabiegów pielęgnacyjnych,

dochodzą dodatkowe koszty kontroli i certyfikacji.

Potraktujmy jednak inwestycję w produkty ekologiczne jako lokatę na przyszłość dla siebie i swojej rodziny, gdyż dbając o właściwe odżywianie, mamy pewność, że mądrze inwestujemy w swoje zdrowie, od którego zależy nasze samopoczucie, witalność i radość z życia!

DLA KOGO ŻYWNOŚĆ EKOLOGICZNA?

Żywność ekologiczna jest obecnie jedynym sposobem na to, aby nie spożywać syntetycznych środków chemicznych i sztucznych dodatków. Naturalne, ekologiczne produkty przeznaczone są dla wszystkich ludzi, bez względu na wiek, płeć czy stosowaną dietę. Są odpowiednie dla każdego i każdy powinien przekonać się o ich dobroczynnym działaniu. Żywność ekologiczną warto podawać przede wszystkim dzieciom.

CZY ŻYWNOŚĆ EKOLOGICZNA TO "ZDROWA ŻYWNOŚĆ"?

Potocznie określenie "żywność ekologiczna" często bywa używane zamiennie z określeniem "zdrowa żywność". Żywność ekologiczna jest określana jako „zdrowa żywność”, ze względu na sposób w jaki jest produkowana. Żywność ekologiczna jest to żywność wyprodukowana metodami rolnictwa ekologicznego, bez udziału pestycydów i nawozów sztucznych. Podczas gdy żywność ekologiczna określa żywność certyfikowaną i odpowiednio oznakowaną, „zdrowa żywność” jest w zasadzie tylko nazwą stworzoną dla celów marketingowych i nie narzucającą żadnych określonych standardów. Produkty z kategorii „zdrowa żywność” nie muszą spełniać standardów produkcji odpowiednich dla żywności ekologicznej.

TROCHĘ DANYCH STATYSTYCZNYCH…

Rolnictwo ekologiczne stanowi jedną z najszybciej rozwijających się gałęzi rolnictwa na świecie, w tym w szczególności w Unii Europejskiej. Rozwój sektora rolnictwa ekologicznego znajduje również odzwierciedlenie w liczbie przetwórni, jak i dostępnym na rynku asortymencie produktów ekologicznych. Poniżej zostały przedstawione wykresy charakteryzujące rolnictwo ekologiczne w Polsce w latach 2004-2023.

Źródło: Dane IJHARS.

We współczesnym świecie, aby żywność przyczyniała się do poprawy naszego zdrowia, musi ona mieć najwyższą biologiczną wartość, co jest możliwe w wypadku surowców oraz produktów otrzymywanych z certyfikowanych upraw ekologicznych. Żywność uprawiana metodami ekologicznymi czy uzyskiwana ze zwierząt, które były hodowane w humanitarnych warunkach, gwarantuje, że nasz organizm przyswoi potrzebne mu składniki doskonałej jakości, służące naszemu zdrowiu.

Źródła:

IJHARS: Raport o stanie rolnictwa ekologicznego w Polsce w latach 2017-2018
IJHARS: Dane o rolnictwie ekologicznym (2019-2020)
Stus M. „Żywność ekologiczna – rynek z perspektywą” Przegląd Piekarski i Cukierniczy 09/2006
Rozporządzenie Rady nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 (Dz. Urz. L 189/1)

BIO PLANET

Współpraca

POMOC

Jakość

GDZIE KUPIĆ

KONTAKT